De SCOI publiceert haar rapport over goede beheerspraktijken voor overheidsinvesteringen en organiseert een conferentie over internationale en Belgische ervaringen hieromtrent. (29/05/2024)

De Studiecommissie voor overheidsinvesteringen van de Hoge Raad van Financiën publiceert haar rapport over goede beheerspraktijken voor overheidsinvesteringen. Dit rapport kwam tot stand dankzij bijdragen van de FOD BOSA en de Federale Interne Audit. De SCOI hoopt dat dit rapport zal dienen als inspiratie en leidraad, zodat beheerders van overheidsinvesteringen in België hun huidige procedures en praktijken kunnen verfijnen, en waar nodig verbeteren. Naar aanleiding van deze publicatie organiseert de SCOI een conferentie over internationale en Belgische ervaringen. De conferentie biedt de gelegenheid om de bevindingen van deskundigen (academici, de Europese Commissie, het IMF, de OESO en die van buurlanden) te vergelijken met de concrete ervaringen en uitdagingen van beheerders van overheidsinvesteringen op verschillende overheidsniveaus in België. Met de actieve deelname van leden van de federale, Vlaamse, Brusselse en Waalse overheidsadministraties, evenals bedrijfsleiders van overheidsbedrijven, biedt de conferentie een forum voor een technische dialoog tussen de verschillende overheidsniveaus.

Hoewel er een groeiende consensus is over het belang van overheidsinvesteringen (zie referentiekader van de SCOI), wordt er regelmatig melding gemaakt van tegenvallers zoals overschrijdingen van deadlines en budgetten, investeringen die door gebruikers worden gemeden, slecht verbonden netwerken, enz. Op Europees niveau wordt geschat dat ongeveer 15% van de investeringsuitgaven verloren gaat aan inefficiëntie, waarvan minstens de helft kan worden geëlimineerd door beter beheer.

Daarom, en in overeenstemming met haar mandaat, heeft de Studiecommissie voor overheidsinvesteringen (SCOI), een afdeling van de Hoge Raad van Financiën, goede praktijken geïdentificeerd voor het beheer van overheidsinvesteringen, gebaseerd op observaties van praktijken in het buitenland, aanbevelingen van internationale organisaties (OESO, Europese Commissie, IMF) en beginselen van transparantie en coördinatie.

De goede praktijken die in het rapport worden voorgesteld zijn bedoeld om voldoende algemeen te zijn om te kunnen worden toegepast op elk beleidsniveau of type overheidsorganisatie. Het is vervolgens aan de beslissingnemers en verantwoordelijken om dit te vertalen in concrete organisatorische procedures en modaliteiten.

De SCOI organiseert een conferentie over goede praktijken om deze te promoten en de uitwisseling van ervaringen tussen mensen uit de praktijk te stimuleren.

Goede praktijken

Een investeringsproject doorloopt doorgaans vijf fasen: (1) de strategische planning, (2) de beoordeling en selectie van de projecten, (3) de budgettering, (4) de uitvoering en (5) de ex post evaluatie. Het rapport identificeert goede praktijken die kenmerkend zijn voor elke fase. Bijvoorbeeld het opbouwen van een strategische langetermijnvisie voor elke sector, het creëren van een gecentraliseerde pipeline waarin de projecten worden gerangschikt naar prioriteit, een onafhankelijke selectie op basis van objectieve criteria, het plannen van de meerjarige budgettaire implicaties of het monitoren van de uitvoering aan de hand van sleutelindicatoren.

Naast deze praktijken, die deel uitmaken van goed administratief beheer, stelt de SCOI een aantal praktijken voor ter ondersteuning van overheidsbeleidsdoelstellingen, zoals de milieu-impactanalyse, het labelen van investeringen volgens hun “groen” karakter of het aanmoedigen van innovatie.

Tot slot roept het rapport op tot meer transparantie en bekendmaking van de strategische visies en beslissingscriteria voor investeringen.

Nationale conferentie over het beheer van overheidsinvesteringen

De nationale conferentie over het beheer van overheidsinvesteringen op 29 mei 2024 brengt vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het IMF, de academische wereld, Nederlandse overheidsdepartementen en verantwoordelijken van federale en regionale overheden en overheidsbedrijven samen.

De ochtendsessie is gewijd aan een presentatie rond goede praktijken en de toepassing hiervan zowel in andere landen als in België zelf. De namiddag is georganiseerd rond workshops waar deelnemers hun ervaringen delen omtrent investeringsbeheer binnen hun vakgebied.

Baudouin Regout, Voorzitter van de Commissie: "In een tijd waarin de overheidsfinanciën onder druk staan en de klimaat- en digitale transities grote investeringen zullen vergen, is een goed beheer van overheidsinvesteringen belangrijker dan ooit. We willen de Federale Interne Audit en de FOD BOSA bedanken voor hun zeer constructieve bijdragen. “

De SCOI

De Studiecommissie voor overheidsinvesteringen (SCOI) werd opgericht bij koninklijk besluit van 16 februari 2023 en heeft met name als opdracht verslagen en adviezen op te stellen over de evolutie, de behoeften, de uitvoering en de impact van overheidsinvesteringen in België, onder meer om de beleidsinstanties bij te staan bij het uitstippelen van het beleid inzake overheidsinvesteringen.

De Commissie is ondergebracht bij de Hoge Raad van Financiën en past in het kader van de autonomie en onafhankelijkheid die kenmerkend zijn voor deze instelling. Het Federaal Planbureau host het secretariaat van de Studiecommissie.

Het mandaat van de SCOI met betrekking tot goede praktijken

In haar mandaat (KB van 16 februari 2023) wordt de SCOI in het bijzonder belast met “methodologische instrumenten en procedures aanbevelen voor de selectie en ex ante evaluatie van overheidsinvesteringen, met name op basis van de op internationaal niveau waargenomen beste praktijken”. Dit evenement past ook in een ander mandaat van de SCOI dat erop gericht is “de technische dialoog tussen de entiteiten van het land op het gebied van overheidsinvesteringen aan te moedigen en de uitwisseling van goede praktijken tussen deze entiteiten te organiseren.” »