Nieuws
Perscommuniqués
Colloquium
Laatste 5 gegevensbanken
De instelling
Het Federaal Planbureau (FPB) is een onafhankelijke instelling van openbaar nut. Het maakt studies en vooruitzichten over economische, sociale en milieubeleidskwesties. Ook wordt de integratie van die beleidskwesties in een context van duurzame ontwikkeling bestudeerd.
In deze publicatie presenteren we de nieuwste versie van de Energievooruitzichten bij horizon 2050. We besteden veel aandacht aan de evolutie en de determinanten van broeikasgasemissies. Het Europese kader en het Nationale Plan Energie- en Klimaat (NPEK) zijn in het basisscenario opgenomen. Die aanpak laat ons toe te oordelen of België de op Europees niveau overeengekomen doelstellingen op vlak van emissiereductie voor 2030 zal halen.
Deze studie wil de totale kostprijs van de belangrijkste inefficiënties in de Belgische transportfiscaliteit kwantificeren. Daartoe berekenen we de welvaartswinsten van een ideale, optimaal belasting/subsidiesysteem over de ganse transportmarkt (d.i. we bekijken privaat wegvervoer in samenhang met publiek transport). We vinden een totale welvaartskost van congestie gelijk aan 2,3 miljard euro, waarvan 1,3 miljard tijdwinsten voor weggebruikers. Een belangrijk deel van de welvaartswinsten bestaat uit het wegnemen van marktverstoringen van huidige subsidies allerhande.
In het kader van een samenwerkingsakkoord tussen het Federaal Planbureau en de FOD Mobiliteit en Vervoer maakt het Federaal Planbureau om de drie jaar langetermijnvooruitzichten voor de transportvraag in België. Deze oefening is de vierde in de reeks en heeft tot doel een projectie bij ongewijzigd beleid uit te werken die het mogelijk maakt de algemene trends op lange termijn te onderscheiden, elementen aan te reiken waarop een transportbeleid kan steunen en de impact van transportmaatregelen te bestuderen.
Deze paper geeft een niet-technische beschrijving van het PLANET-model, met een focus op beleidsanalyse in de transportsector. De werking van de verschillende modules, alsook van de belangrijkste gedragseffecten, modeldimensies en beleidsvariabelen wordt gepresenteerd. Er wordt ingegaan op een aantal specifieke gevallen die belangrijk zouden kunnen zijn voor de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s, met name de behandeling van de fiscale uitgaven voor transport in de directe belastingen en de invoering van een geografische dimensie. Tot slot geven we de resultaten van enkele illustratieve beleidsscenario’s.
In 2012 waren transportgerelateerde fiscale uitgaven in de personenbelasting goed voor ongeveer 1,9 miljard euro. Daarvan is 1,5 miljard euro toe te schrijven aan het regime voor salariswagens. Dat laatste cijfer komt neer op 4,3 % van de totale ontvangsten van de personenbelasting. Dat een dergelijke omvangrijke subsidie sterke welvaartsverliezen op de transportmarkt genereert, is in eerder werk (Laine en Van Steenbergen, 2016a) al aan bod gekomen. In deze paper bekijken we het regime van salariswagens in een bredere context. We vragen ons af wat de kost is aan de maatschappij van een extra euro inkomsten via de personenbelasting, wanneer we rekening houden met verstoringen op de verschillende markten die door deze belasting worden beïnvloed. In deze studie bekijken we de arbeidsmarkt en de transportmarkt.
Deze paper analyseert de omvang en de verkeerseffecten van bestaande pendelsubsidies in België. Met behulp van de meest recente data over de behandelingen van terugbetalingen voor werkgevers en subsidies binnen het derdebetalerssysteem van het spoor wordt het PLANET-model hiertoe aangepast. We vinden sterke verschillen in subsidiegraad naargelang van de modus waarmee gependeld wordt en het type terugbetaling. Pendelen met een eigen wagen wordt doorgaans weinig, of helemaal niet, gesubsidieerd. Pendelen met een bedrijfswagen, fiets of openbaar vervoer wordt sterk gesubsidieerd. Beleidssimulaties tonen het belang van pendelsubsidies in het sturen van de modale verdeling. Zowel de vrijstelling in de personenbelasting van de werkgeverstussenkomst en het derdebetalerssysteem sturen het verkeer licht in de richting van openbaar vervoer, terwijl ze ook bijdragen aan langere pendelafstanden.
Deze studie bestudeert hoe de huidige subsidie van bedrijfswagens voor privégebruik de mobiliteits-keuzes van de werknemer in kwestie beïnvloedt. We verduidelijken ten eerste hoe het bezit van een bedrijfswagen het aantal wagens dat een huishouden bezit beïnvloedt, naast variabelen als de waarde van een wagen en grootte van de motor. Ten tweede gaan we het effect na op het gebruik van de wagen. We onderzoeken de kans dat een wagen wordt gebruikt voor verplaatsingen voor pendelverkeer en andere motieven, net als de gemiddelde afstand van dergelijke verplaatsingen. Deze analyse gebeurt op basis van BELDAM, een rijke dataset over het mobiliteitsgedrag van de Belgen.
Deze paper wil de lange termijn effecten op het verkeer, het leefmilieu en de openbare financiën van de geplande hervormingen in de brandstoffiscaliteit in België analyseren. In het kader van een omvangrijke belastinghervorming plant de federale overheid een gelijkschakeling van de diesel en benzineaccijnzen over de periode 2016-2018.
In het kader van een samenwerkingsakkoord tussen het Federaal Planbureau en de FOD Mobiliteit en Vervoer maakt het Federaal Planbureau om de drie jaar langetermijnvooruitzichten voor de transportvraag in België. Deze oefening is de derde in de reeks en heeft tot doel een projectie bij ongewijzigd beleid uit te werken die het mogelijk maakt de algemene trends op lange termijn te onderscheiden, elementen aan te reiken waarop een transportbeleid kan steunen en de impact van transportmaatregelen te bestuderen.
Deze paper heeft als doel het PLANET-model uit te breiden met endogene feedbackmechanismen van de transportsector naar de rest van de economie. Daartoe worden de PLANET-gegevens met betrekking tot vracht- en huishoudelijk transport voor 2003 ingevoerd in een statisch CGE-model van de Belgische economie. Gezinnen gebruiken transport voor woon-werkverkeer of ontspanning, terwijl productiesectoren vrachtvervoer gebruiken als input. Belangrijke terugkoppelingseffecten op gegeneraliseerde transportkosten door congestie worden mogelijk gemaakt. Om het model te illustreren, vergelijken we de gevolgen van een kilometerheffing op uitsluitend vrachtvervoer en een heffing die tevens betrekking heeft op het huishoudelijk transport.
De module wagenstock berekent de grootte en de samenstelling van het wagenpark. Het resultaat is een volledige beschrijving van het wagenpark per jaar, voertuigtype, leeftijd en technologie van het voertuig. De module wagenstock wordt met de nodige details weergegeven om de vervoersemissies te kunnen ramen. Door de integratie van de module wagenstock in het PLANET-model, kan de impact van een wijziging in de vaste of variabele taksen op voertuigen fijner worden berekend. Vooral de impact op het milieu is van bijzonder belang.
Federaal Planbureau
