Economische vooruitzichten 2017-2018 / juni [ Economic outlook 2017 - June 2017 - 08/06/2017]

  PDF & Download

• Publication (fr - 93 Kb)
• Publicatie (nl - 93 Kb)

  Auteurs

Gemeenschappelijke publicatie
 
A : Auteur, C : Contribuant

  Publicatietype

Vooruitzichten

De vooruitzichten presenteren de toekomstige evoluties in België, zowel in socio-economische, budgettaire en energiedomeinen als voor de transportvraag.

De groei van de wereldeconomie wint aan kracht in 2017 en 2018

De groei van de wereldeconomie zou dit en volgend jaar enigszins versnellen, vooral onder impuls van de opkomende landen. Hoewel de Chinese economische groei licht vertraagt, profiteert een aantal landen binnen die groep van stijgende grondstoffenprijzen. Wat de geavanceerde economieën betreft, wordt voor de Verenigde Staten een – in vergelijking met vorig jaar – robuuste groei van 2,1 % in 2017 en 2,4 % in 2018 verwacht. Diverse vertrouwensindicatoren binnen de eurozone bevinden zich momenteel op een hoog niveau, wat een voortzetting van het economische herstel aankondigt. De bbp-groei van de eurozone als geheel zou in 2017 voor het tweede jaar op rij op 1,7 % uitkomen en in 2018 slechts licht vertragen tot 1,6 %. De Britse economie, een belangrijke handelspartner voor de eurozone, houdt tot nog toe beter stand dan aanvankelijk werd verwacht, maar de brexit-keuze lijkt de Britse bbp-groei vooral in 2018 af te zullen remmen via lagere investeringen en een aantasting van de koopkracht.

Diverse risico’s kunnen dit internationaal scenario doorkruisen. De Chinese economie zou sterker kunnen vertragen dan verwacht, mede door de hoge schuldenlast. Ook bestaat er onduidelijkheid over het beleid dat de nieuwe Amerikaanse regering concreet zal voeren, zowel op budgettair vlak als wat betreft de internationale handel. Daarnaast kan het vertrouwensherstel binnen Europa worden gefnuikt door een heropflakkering van de schuldencrisis of door verstoorde (handels)relaties in het geval van een harde brexit.

Ook de Belgische bbp-groei krijgt meer vaart dankzij de binnenlandse vraag

De Belgische economische groei trok, na een behoorlijk vierde kwartaal vorig jaar, verder aan in het eerste kwartaal van 2017. De conjunctuur zou zich ook de komende kwartalen gunstig ontwikkelen, aangedreven door de dynamiek van de binnenlandse vraag. Vooral de particuliere consumptie en de bedrijfsinvesteringen vormen een belangrijke groeimotor. Op jaarbasis zou de economische groei daardoor aantrekken van 1,2 % in 2016 tot 1,6 % in 2017 en dat tempo in 2018 handhaven.

Net als vorig jaar wordt de Belgische uitvoergroei in 2017 en 2018 ondersteund door de gunstige ontwikkeling van de binnenlandse kosten, die een gevolg is van de regeringsmaatregelen gericht op het beperken van de arbeidskosten. De volumestijging van de uitvoer in 2016 en 2017 (resp. 6,0 % en 4,8 %) wordt bovendien opgedreven door de reorganisatie van een internationale onderneming die actief is op de Belgische markt. Als gevolg daarvan verhoogde die onderneming haar in- en uitvoeractiviteit aanzienlijk sinds februari 2016, weliswaar zonder gevolgen voor de bbp-groei. In 2018 zou de uitvoergroei 4,0 % bedragen, wat in lijn ligt met de verwachte groei van de buitenlandse afzetmarkten van België. Het tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans zou oplopen van 0,4 % van het bbp in 2016 tot 0,9 % dit jaar, vooral als gevolg van de duurdere ruwe olie. Dat tekort zou in 2018 worden teruggedrongen tot 0,6 % van het bbp dankzij stabiele olieprijzen en een appreciatie van de euro.

Het reëel beschikbaar inkomen van de particulieren steeg vorig jaar met 0,9 %. Voor 2017 en vooral voor 2018 wordt een meer uitgesproken toename verwacht van resp. 1,2 % en 1,9 %. De neerwaartse impact van een aantal maatregelen (zoals de indexsprong) is dan uitgewerkt, terwijl het inkomen uit vermogen licht zou hernemen en er in 2018 bijkomende belastingverminderingen zijn gepland in het kader van de taxshift. Ten slotte wordt de koopkracht ook in 2017 en 2018 ondersteund door een aanzienlijke jobcreatie. De particuliere consumptie steeg vorig jaar met 1,2 % en zou in 2017 en 2018 verder toenemen met resp. 1,6 % en 1,7 %, mede dankzij het hoge niveau van het consumentenvertrouwen, dat bijzonder gevoelig is voor de situatie op de arbeidsmarkt. De volumegroei van de investeringen in woongebouwen zou dit jaar beperkt blijven tot 0,3 % als gevolg van een zwak eerste kwartaal. Geholpen door een gunstige koopkrachtontwikkeling en door financieringsvoorwaarden die ondanks de toename van de hypothecaire rente aantrekkelijk blijven, zouden die investeringen in 2018 toenemen met 1,4 %.

De volumegroei van de bedrijfsinvesteringen bleef in 2016 beperkt tot 1,2 %. Dat cijfer werd evenwel neerwaarts beïnvloed door uitzonderlijke aankopen in het voorgaande jaar. Voor 2017 en 2018 wordt een stevige investeringsgroei van resp. 3,3 % en 3,0 % verwacht, gestimuleerd door de hoge industriële capaciteitsbezettingsgraad, verbeterde vraagvooruitzichten en een hoge rendabiliteit.

Rekening houdend met alle gekende maatregelen zou de volumegroei van de overheidsconsumptie in 2017 en 2018 uitkomen op resp. 0,7% en 0,8%. De sterke volumegroei van de overheidsinvesteringen in 2017 en 2018 (resp. 3,5 % en 8,3 %) is in belangrijke mate toe te schrijven
aan de verhoogde investeringsactiviteit van de lokale besturen in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. De groeiversnelling in 2018 wordt verklaard door de Vlaamse investeringen in de Oosterweelverbinding.

De conjunctuurverbetering en de arbeidskostenverlagende maatregelen zorgen voor een aanzienlijke werkgelegenheidscreatie

De binnenlandse werkgelegenheid steeg vorig jaar met 1,3 % (een nettotoename van 59 000 banen), mede door arbeidskostenverlagende maatregelen. Die maatregelen zouden ook dit jaar nog een gunstige impact hebben en de activiteit in de marktsector bijzonder arbeidsintensief maken. Samen met de sterkere economische groei zou de werkgelegenheid daardoor in 2017 en 2018 toenemen met resp. 1,2 % en 1,0 %, wat voor beide jaren samen neerkomt op 105 000 bijkomende banen. Het aantal loontrekkenden in de marktsector zou daarbij met 89 000 personen toenemen. Ook het aantal zelfstandigen zou verder stijgen (met 19 000 personen), terwijl het aantal arbeidsplaatsen bij de overheid zou krimpen met bijna 3 000 personen.

Het aantal werklozen (met inbegrip van de niet-werkzoekende uitkeringsgerechtigde volledig werklozen) daalde de voorbije twee jaar reeds aanzienlijk. Ondanks de stijging van de beroepsbevolking zou de werkloosheid tijdens de jaren 2017-2018 verder worden teruggedrongen met in totaal 56 000 personen. De geharmoniseerde Eurostat- werkloosheidsgraad zou daardoor afnemen van 8,5 % in 2015 tot 6,6 % in 2018.

De inflatie koelt af in 2018

De Belgische inflatie, gemeten aan de hand van het nationaal indexcijfer van de consumptieprijzen, versnelde in 2016 tot 2,0 %, onder andere door een forse toename van de elektriciteitsprijs die het gevolg was van de invoering of de verhoging van een aantal belastingen en heffingen en door de afschaffing van de zogenaamde ‘gratis kWh’ in het Vlaams Gewest.

De onderliggende inflatie zou in 2017 afkoelen – mede door de daling van de loonkosten per eenheid product in de afgelopen jaren – en de opwaartse invloed van een aantal maatregelen op de inflatie verdwijnt. Door fors hogere olieprijzen blijft de totale inflatie met 2,1 % evenwel vergelijkbaar met vorig jaar. In 2018 zou een stabilisering van de olieprijzen de inflatie doen terugvallen tot 1,5 %.

De gezondheidsindex, die niet wordt beïnvloed door het prijsverloop van o.m. benzine en diesel, zou in 2017 en 2018 met resp. 1,8 % en 1,4 % toenemen. Overeenkomstig onze maandvooruitzichten voor de gezondheidsindex, zou de huidige spilindex voor de overheidswedden en sociale uitkeringen (105,10) niet worden overschreden in 2018.